na wiarę
  • niegodny nosić – co czy czego?
    19.02.2012
    19.02.2012
    Które wyrażenie jest poprawne: niegodny nosić miana człowieka czy niegodny nosić miano człowieka?
  • nie przed przysłówkami niepochodzącymi od przymiotników

    12.05.2021
    12.05.2021

    Szanowni Państwo,

    chciałbym zapytać o rozłączną pisownię wyrażenia "nie wprost". Rozstrzygnięcie słownikowe jest jednoznaczne, jednakże w tekstach matematycznych spotyka się pisownie łączną. Wiem, że pisownia łączna i rozłączna wyrazów z partykułą "nie" jest silnie związana z konwencją. Moje pytanie brzmi: czy niegdyś rozstrzygnięcia kwestii przysłówków niepochodzących od przymiotników były inne, czy jednak dzisiejsza zasada obowiązuje od zawsze?


    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • nietwórca i nie-Polak
    22.04.2008
    22.04.2008
    Szanowni Państwo,
    chciałbym zapytać, jak poprawnie zapisać termin nie-twórca, będący przeciwstawnieniem logicznym (razem, oddzielnie czy z łącznikiem). Na przykład w zdaniu: „Nie-twórca przypisał sobie autorstwo cudzego utworu”. Słownik ortograficzny języka polskiego odnosi się jedynie do przeciwstawień logicznych, których drugi człon pisany jest wielką literą, np. nie-Polak.
    Oczekując na Państwa odpowiedź, pozostaję z poważaniem,
    Krzysztof Czub
  • o uczciwości w ogóle i uczciwości małżeńskiej
    14.12.2011
    14.12.2011
    Czy to prawda, że uczciwość małżeńska w tekście przysięgi małżeńskiej w rozumieniu twórców jej tekstu oznaczała raczej cześć, szacunek niż to, co słowo to znaczy obecnie?
  • patrycjusze i patrycjat

    16.10.2006
    16.10.2006

    Czy patrycjat i patrycjusze to pojęcia pokrywające się, czy rozdzielne? W https://sjp.pwn.pl/ patrycjat opisany jest zarówno jako warstwa społeczna starożytna, jak i nowożytna. W https://encyklopedia.pwn.pl/ hasła te nie są jednak powiązane odsyłaczami, a ich definicje oddzielają w czasie te dwa terminy – przypisują patrycjuszy (patricii) do starożytności, a patrycjat do nowożytności.

  • różności o imionach

    5.01.2013
    5.01.2013

    Szanowni Państwo,

    czy poniższe imiona są przyswojone przez język polski, są dopuszczalne w Polsce, funkcjonują w Polsce?

    1. Żeńskie Wiara (czes. Věra i słow. Viera; oboczne formy Wiera i Wera).

    2. Żeńskie Zora (czes. i słow. Zora).

    3. Żeńskie Maria jako męskie (jako drugie imię? – zob. https://rjp.pan.pl/).

    4. Męskie Pribina (słow. Pribina).

    Do siego roku!

    Z poważaniem

    słowacki czytelnik

  • Skład jako nazwa zawodników tworzących drużynę

    28.12.2021

    Nurtuje mnie etymologia wyrazu skład w rozumieniu 'zawodnicy tworzący drużynę sportową;. Wydaje się, że pochodzi on od czasownika  składać, tak jak np. w przypadku znaczenia 'magazyn'. W obcych językach w sensie sportowym używa się jednak podobnie brzmiących wyrazów squad (j. angielski), czy  squadra (j. włoski), które z kolei mają etymologię zbieżną z polską eskadrą. Czy jest to zwykły zbieg okoliczności, czy może  skład w znaczeniu 'drużyna' jest niezależnym zapożyczeniem?

  • SMS czy SMS-a?
    2.03.2004
    2.03.2004
    Szanowni Państwo,
    zwracam się do Państwa z pytaniem banalnym i całkowicie podkopującym moją wiarę we własne umiejętności posługiwania się językiem polskim. Otóż niedawno wdałam się w zagorzały spór z osobą, która trzydzieści lat temu wyjechała z Polski, na temat odmiany rzeczowników. Ona utrzymuje, że nie „wysyłam ci SMS-a”, tylko SMS. Ja nie jestem pewna. Ona twierdzi, że nie „Kupiłem ci storczyka”, tylko storczyk. Jak to jest z tym biernikiem?
    Pozdrawiam,
    Anna
  • sygnaturka
    2.09.2008
    2.09.2008
    Nowe znaczenie słowa sygnaturka. Dla mnie jest to melodyjka z dzwonnicy. Ale w rozmaitych portalach sygnaturka to coś w rodzaju motta bądź wyznania wiary piszącego. Czy słusznie robię, zżymając się na takie coś?
  • zabobon
    15.12.2006
    15.12.2006
    Nurtuje mnie problem słowa zabobon. Mianowicie chodzi o odniesienie tego słowa do chrześcijaństwa. Czy pojęcia tego można używać w stosunku do katolicyzmu? Z definicji w Słowniku języka polskiego PWN wnioskuję, że tak. Jednak chciałbym mieć na ten temat zdanie eksperta.
    Z wyrazami szacunku
    Piotr Zychowicz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego